بازگشت
پايگاه سري آمريكا در اقيانوس هند
ارسالي خنجر ارسالي خنجر


پايگاه سري بي 52‌هاي آمريكا در قلب اقيانوس هند،پس از زلزله سونامي نشانگر چيست؟ آیا پایگاه عظیم نظامی ایالات متحده نابود شده است ؟ از آنجايي كه موقعيت جغرافيايي اين جزيره در نزديكي سواحل مالدیو و هند مي‌باشد قطعاً نسبت به سواحل كشورهاي آفريقايي در معرض خسارات سنگين‌تري قرار داشته است و در شرايطي كه هند و سريلانكا ومالديو از سونامي زيان هاي بسياري ديده اند ،هنوز سرنوشت اين جزيره فوق سري وتاسيسات و تجهيزات مستقر در آن نا معلوم است. جزيره «ديه‌گو گارسيا» پايگاه نظامي آمريكا كه در 1000 مايلي مركز زلزله سونامي قرار داشته، به احتمال زياد تحت تأثير امواج معروف به سونامي قرار گرفته است. از آنجايي كه موقعيت جغرافيايي اين جزيره در نزديكي سواحل و هند است قطعاً نسبت به سواحل كشورهاي آفريقايي در معرض خسارات سنگين‌تري قرار داشته است.و در شرايطي كه هند و سريلانكا ومالديو از سونامي زيان هاي بسياري ديده اند ،هنوز سرنوشت اين جزيره فوق سري وتاسيسات و تجهيزات مستقر در آن نا معلوم است. اواسط سال 1965 ميلادي نيروهاي نظامي انگليس وارد يكي از جزاير نزديك سواحل مالديو شدند و جزيره به اشغال خود د رآوردند. نيروهاي انگليسي اهالي اين جزيره را كه تعدادشان به 1500 نفر مي‌رسيد به كمك كشتي‌هاي آمريكايي از جزيره راندند و آنها را به جزيره‌اي در 1000 مايل دورتر از موطن اصلي‌شان يعني جزيره موريشيوس منتقل كردند. فرداي آن روز نيروهاي آمريكايي و انگليسي مشتركاً اقدام به ساخت بزرگترين پايگاه نظامي جهان بر روي اين جزيره در قلب اقيانوس هند بنا نهادند. از آن پس اين جزيره به نام پايگاه نظامي «ديه‌گو گارسيا» شناخته شد. ديه‌گو گارسيا جزيره‌اي مرجاني است كه به نحو چشمگيري سرسبز و استوايي است. اين جزيره اولين بار توسط دريانوردان پرتگالي در قرن 15 كشف شد. گفته مي‌شود اسم ديه‌گو گارسيا از نام دريانوردي كه جزء اولين مكتشفين جزيره بوده، گرفته شده است. جزيره V شكل است كه روي باز آن به سمت شمال و شمال غربي است، ساحلي به طول37 مايل دارد و 7 درجه زير خط استوا قرار دارد. عمق اين جزيره20 الي 50 متر و ارتفاع آن بين 120 تا 140 سانتي‌متر بالا از سطح درياست. اين جزيره پس از اشغال از سوي انگلستان تا سال 2016 ميلادي به آمريكايي‌ها اجاره داده شده است. در حال حاضر صاحب اصلي جزيره انگلستان محسوب مي‌شود از همين رو نمايندگاني از آن كشور بر اين جزيره حكمراني مي‌كنند. يكي از پيچيده‌ترين چالش های انگليس‌ نحوه برخورد با 1200 تا 2000 ساكن بومي رانده شده از اين جزيره بوده است.در حال حاضر نوادگان كارگرهايي كه براي اولين بار در اواخر قرن 19 وارد جزيره شدند و براي نسل‌ها در آن محل زندگي كردند، به نوعي ساكنان بومي ديه‌گو گارسيا محسوب مي‌شوند. اما دولت آمريكا و انگليس با آنها به عنوان كارگران موقت برخورد مي‌كنند. بوميان جزيره اميدوارند با پايان يافتن موعد اجاره آمريكايي‌ها در 2016 به جزيره بازگردند و فعاليت‌هاي ماهيگيري و كشاورزي را در جزيره احياء كنند. اما اكنون «ديه‌گو گارسيا» قدرتمندترين و مجهزترين پايگاه نظامي آمريكا شناخته مي‌شود كه پس از تحولات اواخر دهه 70 و اوايل دهه 80 ميلادي در ايران و افغانستان به شدت تجهيز شده است. اين پايگاه زرادخانه اصلي جنگ‌هاي خليج و افغانستان بود و همچنين آشيانه بمب افكن هاي دور برد B-52 به شمار مي‌رود. ديه‌گو گارسيا بزرگترين مركز بازجويي آمريكا و برخي زندانيان القاعده نيز به شمار مي‌رود. اين پايگاه در دوران جنگ سرد نيز نقش بسيار استراتژي در مقابله آمريكا با روسيه به عهده داشت و در زمان اقامت شوروي در افغانستان پروازهاي جاسوسي آمريكا ا ز اين جزيره انجام مي شد. يكي از ناموفق‌ترين و تلخ‌ترين عمليات نظامي ارتش آمريكا ،كه گرفتار شدن چرخ بال هاي نظامي اين كشور در شنهاي صحراي طبس ايران بود،از اين پايگاه انجام شده بود. ديه‌گو گارسيا داراي تجهيزات بسيار پيشرفته نظامي، اطلاعاتي و مخابراتي است. در جنوب اين پايگاه مركز ارسال پيام (Transmitter Site) قرار دارد. اين مركز امكان برقراري تماس ميان سواحل، كشتي‌ها و هواپيماها در سطح بسيار بالايي با مراكز مورد نظرشان را فراهم مي‌كند. «گروه امنيت دريايي» (Naval Security Grup) نيز در اين جزيره مستقر است. «گروه امنيت دريايي» فعاليت‌هاي فوق‌سري در زمينه‌هاي مختلفي در راستاي منافع ملي آمريكا دارد كه از جمله آن مي توان به هدايت عمليات‌ها، فراهم‌سازي تجهيزات لازم براي دريافت و ارسال سريع پيام‌هاي سري اشاره كرد. اين پايگاه همچنين در زمينه هدايت، راهنمايي و جستجوي افراد و يا گروه‌هاي دريايي نيروي نظامي آمريكا فعاليت دارد. تجهيزات پيشرفته ديگري نيز در اين پايگاه وجود دارد كه اطلاعات دقيقي از آن در دسترس نيست. زماني كه در سال 1979 رژيم نژادپرست اسرائيل و آفريقاي جنوبي مشتركاً يك آزمايش سري هسته‌اي انجام دادند، آن آزمايش در اين پايگاه ثبت شد.
رسانه‌آمريكايي لاس آنجلس تايمز نوامبر گذشته در گزارشي خبر داد، سه زير دريايي اسرائيلي به نام «دلفين» براي استقرار در درياي عمان به منظور آمادگي براي حمله به تأسيسات هسته‌اي نطنز، اراك و بوشهر و نقطه اي در جنوب تهران در اين جزيره مستقر شده و به 24 موشك‌ هاربون قادر به حمل كلاهك هسته‌اي مسلح شده اند، اما بعد مقامات ايران به شدت اسرائيل را از هرگونه ماجراآفريني بر حذر داشتند. ساكنين اين جزيره كه در حال حاضر نيروهاي مارينز و GIA هستند اين مكان را شكارگاه تروريست‌ها مي‌خوانند. زيرا بخش عمده اي از عمليات‌هاي نظامي آمريكا به رهبري بوش عليه تروريستم از اين نقطه هدايت مي‌شود. در اين جزيره حدود 1700 نظامي آمريكايي، 1500 پيمانكار غيرنظامي و 50 سرباز انگليسي ساكن هستند. كوچكترين جسمي كه به اين جزيره نزديك شود با تهديد روبرو خواهد شد.با همه اين اوصاف و با وجود بايكوت خبري موجود در پيرامون اين موضوع، دلايل زيادي وجود دارد كه از سرنوشت ابهام‌آميز جزيره ديه‌گو گارسيا حكايت مي‌كند دلايلي كه بيشتر از هر چيز بر نابودي اين جزيره در اثر تسونامي دلالت مي‌كند: 1- جزيره‌اي كه بيشتر از 140 سانتي‌متر از سطح دريا ارتفاع ندارد، چگونه توانسته است در برابر امواج تسونامي كه ارتفاع آنها به دهها متر مي‌رسيده، مقاومت كرده باشد؟پيش‌بيني‌ها مي‌گويد با توجه به ارتفاع و سرعت امواج قطعاً آب سطح جزيره را گرفته است.البته پيش از اينكه جزيره به زير آب برود به احتمال بسيار تأسيسات آن را آب فراگرفته است. 2- ديه‌گو گارسيا جزيره‌اي است كه در اثر عواملي از قبيل زلزله، آتشفشان و تحركات گسل‌ها بر روي آب آمده است.ويژگي مهم اين گونه جزاير اين است كه همان گونه در اثر فعل و انفعالات طبيعي كره زمين ظاهر مي‌شوند، با بروز همين عوامل نيز ناپديد مي‌شوند. 3- بررسي واكنش افكار عمومي جامعه آمريكا به اطلاعيه نيروي دريايي آمريكا در مورد خسارات وارده بر پايگاه نظامي آمريكا نشان مي‌دهد كه مردم اين كشور هيچ‌گونه اعتمادي به اين اطلاعيه ندارند. يك پايگاه اينترنتي به نام\" ميليتري دات كام\" كه روزانه مورد بازديد بسياري از نظاميان و خانواده آنها قرار مي‌گيرد و بسياري از سوالات پاسخ مي‌دهد، به برخي سوال ها درباره سرنوشت جزيره پاسخ داده است. شخصي به نام توماس لارسن به سوال يك خانواده نظامي آمريكايي كه پرسيده بودند چند سانتي‌متر بايد آب بالا بيايد، تا پايگاه به زير آب برود، پاسخ داد، جاي نگراني نيست، آب تنها 180 سانتي‌متر بالا آمده و ما در حال ماهيگيري هستيم. نظامي ديگري به نام پلاين تروث نيز 30 دسامبر در ساعت 30/7 صبح در پيامي در همين پايگاه اينترنتي نوشت: نيروي دريايي درباره سرنوشت ديه‌گو گارسيا دروغ مي‌گويد، دولت چرا خبري از سرنوشت «دي ـ يو» منتشر نمي‌كند. در همان ساعات اوليه حادثه كه براي لحظاتي كالين پاول بر صفحه CNN ظاهر شد در پاسخ سوالي پيرامون «ديه‌گو گارسيا» تنها به اين گفته بسنده كرد، «من اطلاعي ندارم» و از هرگونه تأييد يا رد اخبار مربوطه به اين جزيره طفره رفت. البته او واقعاً چيزي بيشتر از اين نمي‌دانست. در پيام ديگري يك نظامي آمريكا در اين پايگاه از پنتاگون خواسته بود، چرا تصويري از جزيره پس از امواج تسونامي پخش نمي‌شود. او مي گفت ما تصويري از ديه‌گو مي‌خواهيم كه اين جزيره در سلامت بسر مي‌برد. زيرا ما و مردم به فرماندهان ارتش و رئيس جمهور اعتمادي نداريم. خانمي نيز در يكي از اتاق‌هاي گفتگو اين پايگاه اينترنتي نوشت: اگر «دي‌ ـ يو» از امواج ويرانگر تسونامي جان سالم بدر برده است، پس چرا هواپيماها، كاركنان، پزشكان و متخصصين اين پايگاه مدرن در عمليات امدادرساني جزاير آسيب ديده همسايه خود شركت نكردند. وي در ادامه نوشت: چرا امواج تسونامي آسيبي به « دي ـ يو» نرساند با لبخند پاسخ داد: چرا از خود امواج نمي‌پرسي. با وجود اينكه ديه گو گارسيا هم از امكانات خوبي برخوردار بوده ولي چون به مناطق آسيب ديده نزديك بوده، آمريكاييها دوکشتي هواپيما بر به منطقه اعزام كردند كه البته اين اقدام آمريكا بر ابهامات در مورد اين پايگاه افزود. در يكي از اتاق‌هاي مشهور گفت‌وگو اينترنتي آمريكايي به نام \"Talk Left\" در 30 دسامبر يكي از اعضاء آن گفت: اميدوارم كه اين پايگاه با تمامي جنگنده‌هاي مستقر در آن كه در چند جنگ غيرقانوني و ظالمانه بمب بر سر مردم بي‌گناه فرو ريختن، اكنون در اعماق اقيانوس گرفتار شده باشند. يك عضو ديگر اين پايگاه نيز گفت: چه بسا اين حادثه قهر الهي عليه جنايات رئيس جمهور و سربازانش باشد. برخي خبرها نيز حكايت از اين دارد كه لوازم و ادوات بسياري متعلق به تفنگداران دريايي آمريكا در سواحل مالديو يافت شده است، اين اخبار از سوي بعضي ساكنين سواحل جزاير مالديو تأييد شده است . اين در حالي است كه هيچ سربازآمريكايي در مناطق اطراف مالديو مستقر نيست. پيش از وقوع فاجعه تسونامي سازمان ملل براي پيگيري علل و عواقب ناپديد شدن بسياري از جزاير جهان بر اثر وقوع حوادث غيرمترقبه طبيعي از قبيل زلزله، آتشفشان، سيل و طوفان كميته‌اي را مأمور اين موضوع كرد. هامسبون ر يس اين كميته پيرامون اين مسائل تصريح كرد: يكي از تهديداتي كه برخي مناطق جهان با آن روبرو است، ناپديد شدن ناگهاني نقاطي از كشورهاي جهان است، از جمله اين مناطق بنگلادش، جزاير مالديو و ديه‌گو گارسيا است. در ميان اخبار سفر كالين پاول به مناطق ويران شده جنوب آسيا، هيچ گزارشي از ديدار وزير امور خارجه آمريكا و نظامي سابق از سربازانش كه تعداد آنها به دو هزار تن مي‌رسد، مخابره نشده است. سربازاني كه در جزيره‌اي خدمت مي‌كنند كه به اعتراف نيروي دريايي آمريكا 2 متر آب در آن بالا آمده است. تنها اشاره پاول به اين موضوع هنگامي بود كه در پاسخ به سوال خبرنگاري كه درباره سرنوشت جزيره ديه‌گو گارسيا از او مي‌پرسيد، گفت: پايگاه نظامي آمريكا در جزيره ديه‌گو گارسيا در سلامت كامل است و جاي هيچ‌گونه نگراني نيست. در حادثه جنوب آسيا تنها 15 كشته آمريكايي داشتيم كه آنها نيز توريست بوده‌اند. البته اين گونه سخنان كالين پاول نيز چندان دور از ذهن نيست چرا كه تا چند روز ديگر او ديگر وزير امور خارجه آمريكا نخواهد بود و به تبع آن اين گفته‌ها مسئوليتي را متوجه دولت آينده جورج بوش نخواهد كرد.
مساله مهم ديگري كه باعث حساسيت بر سر سرنوشت ديه‌گو گارسيا شده است. سرنوشت رهبران بازداشتي القاعده در اين پايگاه است. سازمان اطلاعات مركزي آمريكا \"CIA\" اخيراً بخش‌هايي از اين جزيره را به متهمان خطرناك و تروريست‌ها اختصاص داده بود. حتي چندي پيش خبر شكنجه \"خالد شيخ محمد\" در اين پايگاه پيش از انتقال او به آمريكا به بيرون درز كرد كه اين مساله مورد انتقاد صليب سرخ جهاني قرار گرفت. بنابراين از طرفي برخي مجامع حقوق بشر نيز نسبت به اين مساله حساس شده اند. جنجال ديگري كه موضوع ديه‌گو گارسيا را با ابهامات جدي‌تري روبرو كرده و احتمال مي‌رود براي آمريكايي‌ها چالش جدي ايجاد كند، مقاله‌اي بود كه پروفيسور ميشل شوسوفسكي دانشمند آمريكايي دانشگاه اتاواي كانادا در سايت «گلوبال سرچ» منتشر كرد. در اين مقاله به وزارت امور خارجه و ارتش آمريكا در مورد وقوع زلزله هشدار داده شده بود. اين پروفيسور اضافه كرد، گزارش‌هاي بسياري ثابت مي‌كند كه دانشمندان هاوايي از احتمال وقوع زلزله خبر داشتند. البته آنها ادعا كردند تلاش گسترده‌اي كردند تا به مقامات آسيايي در مورد زلزله هشدار دهند، اماناكام مانده اند. اين پروفيسور، مقامات آمريكايي را در عدم اطلاع به ساكنين مناطق زلزله‌زده و كشته‌ شدن هزار نفر مقصر معرفي كرده است. وي معتقد است چگونه مسئولان هاوايي توانسته‌اند اين هشدار را به دفتر كالين پاول برسانند اما نتوانسته‌اند به مقامات كشورهاي آسيب‌ديده اطلاع دهند. در پايان، سوالي كه در اذهان باقي مي‌ماند اين است كه چرا آمريكا پيرامون ديه‌گو گارسيا پنهان‌كاري مي‌كند و دروغ مي‌گويد؟ فارغ از مسائل سياسي اين حادثه مساله پيوستن كشورها به كنوانسيون مهم كيوتو را نيز به صورت جدي مطرح كرده است. تسونامي يك واژه جاپاني به معني «موج لنگرگاه» است. تسونامي امواج دريايي ناشي از زلزله است. معمولاً اين امواج در پي بالا آمدن يا پايين رفتن ناگهاني سطح زمين در نزديكي اقيانوس‌ها و يا در بستر آنها ايجاد مي‌شوند. امواج تسونامي ضعيف‌تري هم وجود دارند كه بر اثر فعاليت‌هاي آتشفشاني بستر درياها ايجاد شده و بيشتر در اقيانوس آرام مشاهده مي‌شوند. امواج تسونامي گاه با سرعتي بيش از 800 كيلومتر در ساعت در سرتاسر اقيانوس به حركت درمي‌آيند. اين امواج گاهي با فاصله چند صد كيلومتر از يكديگر در اقيانوس حركت مي‌كنند. بسياري از مردمي كه تاكنون محل سكونت‌شان مورد هجوم امواج تسونامي قرار گرفته است پس از گذشت چند ساعت و با اين تفكر كه امواج به پايان رسيده به خانه‌هايشان بازگشته اند. ولي به دليل هجوم امواج كه با فاصله زماني زياد به همان محل برخورد كرده اند جان خود را از دست داده اند. سرعت امواج تسونامي پس از رسيدن آنها به مناطق كم عمق ساحلي كاهش يافته اما ارتفاع آنها افزايش مي‌يابد. يك موج تسونامي كه ارتفاع آن ابتدا از سطح تا تاج موج تنها چند سانتي‌متر يا چند متر است، در صورتي كه قدرت شديد و ويرانگري به آن وارد شود، ممكن است هنگام برخورد به ساحل تا 30 تا 50 متر ارتفاع پيدا كند.
March 21st, 2005


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی